بذر گوجه هیبرید
بذر گوجه هیبرید چیست؟
بذر گوجه هیبرید، نوعی بذر گوجهفرنگی است که از گرده افشانی ناشی از دخالت انسان و به صورت عمدی حاصل میشود. هیبرید به این معنی است که گیاه مورد نظر باید ویژگی های هر دو گیاه والد اولیه را کسب کند. این گوجه‌فرنگی‌ها می‌توانند بسیار مقاوم در برابر بیماری‌ها باشند و میوه‌هایی با اندازه و شکل مرغوب و فراتر از انتظار تولید کنند. مقاوم بودن نسبت به بیماری، احتمالا بزرگترین و مهمترین مزیت استفاده از بذر گوجه هیبریدی است. یک گوجهفرنگی هیبریدی، زمانی ایجاد میشود که پرورش‌دهنده‌های گیاهی و تولید‌کنندگان بذر گوجه فرنگی، عمداً دو گونه مختلف از یک گیاه را گرده افشانی مصنوعی کنند. نتیجه این کار بروز یک نسل هیبرید است که بهترین ویژگیهای هر یک از والدین را در خود دارد. گرده افشانی سنتی و طبیعی یک فرآیند قدیمی است که به صورت خودکار میان گیاهان انجام میشود. اما در هیبریداسیون، گرده افشانی به دقت کنترل میشود تا اطمینان حاصل شود که گیاهانی ایجاد می‌شوند که میوههای بزرگتر و مقاوم‌تر در برابر بیماری‌ها تولید میکنند.
مزایای انتخاب بذر گوجه هیبرید
مقاومت بیشتر در برابر بیماری
عملکرد بالا نسبت به سایر بذرها
ارائه میوه با کیفیت و مرغوبتر
قابل اطمینان‌تر و مطمئن‌تر
محبوبترین انواع بذر گوجه هیبرید از نظر کشاورزان
- بذر گوجه هیبرید کارون
- بذر گوجه هیبرید راک
- بذر گوجه هیبرید متین
- بذر گوجه هیبرید نامیب
- بذر گوجه هیبرید ایدن
- بذر گوجه هیبرید پارس
- بذر گوجه هیبرید یونی ژن
- بذر گوجه هیبرید ۸۳۲۰
- بذر گوجه فرنگی هیبریدی ثمین
- بذر گوجه فرنگی هیبرید کومودورو
- بذر گوجه فرنگی هیبرید مارول
- بذر گوجه فرنگی هیبرید ردکانر
- بذر هیبرید گوجه فرنگی رفرنس
- بذر گوجه فرنگی سالوادور هیبرید
- بذر گوجه فرنگی هیبرید ناتالی اسپانیایی
ویژگیهای بذر گوجه هیبرید
اندازه میوه
۸ تا ۱۰ سانتی‌متر
زمان رسیدن
60 تا 72 روز
فاصله گیاهان
۸۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر
نور مورد نیاز
خورشید کامل
اندازه گیاه
۷۰ تا ۹۰ سانتی‌متر
چرا کاشت بذر گوجه هیبرید مطمئن‌تر از بذرهای معمولی است؟
شرایط رشد
عملکرد
اطمینان
پایداری
عوامل مهم برای کاشت بذر گوجه هیبرید
خاک
گوجه‌فرنگی‌های هیبریدی در خاک‌های غنی از مواد مغذی، بسیار خوب رشد میکنند. برای گسترش مطلوب ریشه، خاک را تا عمق حداقل ۲۰ سانتی‌متر شخم بزنید. خاک لومی با سطوح pH 6.2 تا 6.8 برای کاشت بذر گوجه هیبرید بسیار ایده‌آل است. اگر در مورد Ph خاک مطمئن نیستید، می‌توانید پیش از کاشت بذر، آزمایش خاک انجام دهید. هنگام کاشت بذر در فضای بیرونی، بهتر است یک لایه مالچ ۴ تا ۵ سانتی‌متری در اطراف بذرهای کاشته‌شده، بریزید. ایجاد مالچ از بروز آفات و علفهای هرز جلوگیری می‌کند و همچنین به حفظ رطوبت خاک کمک می‌کند.
آب
بذر گوجه‌فرنگی‌های هیبریدی، به رطوبت منظم و ثابت نیاز دارند. این امر هنگام میوه دادن نیز باید مد نظر قرارداده شود. اجازه ندهید خاک برای مدت طولانی خشک شود. آبیاری نامناسب یکی از دلایل اصلی پوسیدگی شکوفه در گوجه فرنگی است. همچنین باید از آبیاری بیش از حد گیاه گوجهفرنگی خودداری کنید زیرا این امر می‌تواند منجر به پوسیدگی ریشه و در نهایت مرگ گیاه شود. بهترین راه برای تشخیص این‌که آیا گیاهان شما نیاز به آبیاری دارند، این است که خاک را با انگشتان خود بررسی کنید. اگر ۴ سانتی‌متر بالای خاک خشک بود، گیاه را آبیاری کنید.
دما
گوجهفرنگی به شدت در دمای سرد، آسیب‌پذیر میشود. سرمای هوا در اوایل بهار و اوایل پاییز، باعث مرگ گیاه و آسیب به بوته‌ها میشود. اگر در منطقه‌ای با فصل رشد کوتاه زندگی می کنید، این آسیب می‌تواند بیشتر هم باشد. اگر دما به کمتر از ۲۰ درجه سانتیگراد برسد، تولید گوجه فرنگی متوقف خواهد شد. دمای سرد همچنین می‌تواند منجر به تولید میوههای شل و بدون طعم شود. به همین دلیل است که نباید گوجه فرنگی را در در مناطق سردسیر، در فضای بیرونی کاشت. هنگامی که سرمای هوا بیشتر از حد انتظار میشود، باید از روکش یا مالچ استفاده کرد.
دما
گوجهفرنگی به شدت در دمای سرد، آسیب‌پذیر میشود. سرمای هوا در اوایل بهار و اوایل پاییز، باعث مرگ گیاه و آسیب به بوته‌ها میشود. اگر در منطقه‌ای با فصل رشد کوتاه زندگی می کنید، این آسیب می‌تواند بیشتر هم باشد. اگر دما به کمتر از ۲۰ درجه سانتیگراد برسد، تولید گوجه فرنگی متوقف خواهد شد. دمای سرد همچنین می‌تواند منجر به تولید میوههای شل و بدون طعم شود. به همین دلیل است که نباید گوجه فرنگی را در در مناطق سردسیر، در فضای بیرونی کاشت. هنگامی که سرمای هوا بیشتر از حد انتظار میشود، باید از روکش یا مالچ استفاده کرد.
ویژگیهای بذر گوجه هیبرید
در تعریف گوجه فرنگی هیبریدی می‌توان گفت، این نوع از گوجه فرنگی‌ها در واقع از دو گیاه مختلف با گونههای متفاوت ایجاد شده‌اند که وارث بهترین ویژگیهای هر یک از والدین خود هستند. بذرهای گوجه‌فرنگی‌های هیبریدی، توانمندی تولید فرزندان متغیر و بهینه‌ای را دارند. اما همچنین ممکن است ویژگیهای یکسانی با والدین خود نیز در گونههای بعدی نداشته باشند. از دیگر ویژگیهای بذر گوجه هیبریدی، موارد زیر است:
- گوجه‌های هیبریدی ممکن است طعم ملایم‌تری نسبت به گوجه فرنگی‌های موروثی داشته باشند.
- گوجه هیبریدی مقاومت بیشتری در برابر آفات و بیماری‌ها دارد.
- بذر گوجه هیبریدی شرایط رشد ناهموار و غیر مساعد را بهتر تحمل می‌کند.
- گوجه‌های هیبریدی ماندگاری بیشتری در طی مسافت‌های طولانی برای صادرات دارند.
- بذر گوجه هیبریدی محصول بیشتری تولید می‌کند و زودتر بالغ می شود.
نحوه کوددهی درست به گیاه گوجه هیبرید
قبل از کاشت بذر گوجه هیبریدی لازم است تا کمپوست را با خاک مخلوط کرده و در هنگام انتقال نشاء به فضای باز، مقداری پودر استخوان به سوراخی که قصد کاشت نشاء در آن را دارید، اضافه کنید. کاشت گیاهان جانبی، استفاده از جلبک دریایی، اضافه‌کردن مایع یا امولسیون کودهای آلی هر 2 هفته یکبار نیز بسیار مفید است. تمامی فرآیندهای کوددهی به گیاه گوجه فرنگی هیبرید، از زمانی شروع خواهد شد که گوجه‌فرنگی‌ها حدود ۲ سانتی‌متر قطر ساقه‌ای پیدا کرده‌اند. استفاده از روش گرانولی، یعنی تغذیه گیاه با کود ارگانیک مانند اسپوما تومات تون (4-7-10 یا 3-4-6) نیز برای میوه‌دهی گیاه مفید است. کود دادن به گیاه گوجه فرنگی را هر 3 تا 4 هفته یکبار تا زمان رسیدن سرما ادامه دهید. سعی کنید از مصرف کودهای سریع رهش و کودهای با نیتروژن بالا، برای گیاه گوجهفرنگی هیبریدی خودداری کنید. نیتروژن بیش از حد باعث ایجاد شاخ و برگ سرسبز اما تعداد گل و میوه کم و یا حتی گیاه سرسبز بدون میوه میشود.
بهترین روش کاشت بذر گوجه هیبرید
- بهترین نقطه‌ی آفتابی گلخانه یا فضای باز خود را انتخاب کنید.
- این مکان باید 6 تا 8 ساعت آفتاب مستقیم در طول یک روز داشته باشد.
- خاکی با زهکشی خوب و کاملا سبک برای کاشت بذر آماده کنید.
- پایه‌ها و فنس‌های نگهدارنده گوجه فرنگی را قبل از کاشت بذر ایجاد کنید.
- گیاهان را با استفاده از نگهدارنده‌ها بهتر است از زمین دور نگه دارید.
- فضای مناسب بین دو بوته را در هنگام کاشت بذر در نظر بگیرید.
- این فاصله را در حدود ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر ایجاد کنید.
- در صورت کاشت بذر در گلدان، باید عمق آن حدود ۵۰ سانتی‌متر باشد.
- خاک گلدان را با کود مغذی مانند EB غنی کرده و با کمپوست ترکیب کنید.
نکات مهم برای آبیاری بذر گوجه هیبرید
کالتس متخصص در ارائه بهترین بذر گوجه هیبرید
شرایط انتقال نهال به فضای بیرونی
- نهال ها را فقط زمانی در باغ بکارید که دمای هوا در طول شب، به طور ثابت بالای ۳۰ درجه سانتیگراد باشد.
- قبل از کاشت نهال، پایه‌های گیاه گوجه فرنگی را نصب کنید.
- ریشه‌های گوجه فرنگی ظریف هستند و اگر بعداً این کار را انجام دهید ممکن است آسیب ببینند.
- خاک را تا عمق ۲۰ سانتی‌متر زیر و رو کنید و با چنگک سطح آن را هموار کنید تا سنگ‌ها و توده‌های علف جدا شوند.
- سوراخ‌هایی به اندازه کافی بزرگ حفر کنید تا هر نهال و ریشه آن را در خود جای دهد.
- نهال‌ها را از گلدان خارج کرده و با دست بافت‌های ریشه را باز کنید.
- آنها را به فاصله ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر در هر ردیف بکارید و ردیف‌ها از هم ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر فاصله دهید.
- پس از کاشت نهال، سوراخ‌ها را پر کنید و خاک اطراف پایه گیاه را با فشار دست محکم کنید تا فرورفتگی ایجاد شود.
- آبیاری عمیق انجام دهید تا زمانی که آب در فرورفتگی‌های جزئی، ته‌نشین شود.
- آبیاری عمیق اولیه سبب جایگیری درست گیاه در سوراخ شده و هوا را خارج می کند.
- برای بهترین نتیجه، ساقه را تا رویش اولین دسته از برگ‌ها در سوراخ فرو کنید.
- هرچه نهال‌ها را عمیق‌تر دفن کنید، ریشه‌های بیشتری رشد میکنند.
- رشد بیشتر ریشه باعث میشود گیاهان قوی‌تر و سالم‌تری داشته باشید.
نحوه کاشت نهال گوجه هیبرید در گلدان
- یک گلدان ۳۰ تا ۴۰ لیتری را از خاک گلدان پر کنید و سوراخی به اندازه ریشه‌های نهال در آن ایجاد کنید.
- فنس یا چوب گوجه فرنگی را در اطراف لبه‌های کاشت نهال قرار دهید. این فنس‌ها از گیاه حمایت میکنند.
- نهال‌ها را از ظرف اصلی خود خارج کرده و خاک اضافی را تکان دهید. مراقب باشید که به ریشه آسیب نرسانید.
- گیاه را داخل گلدان بگذارید و ریشه‌ها را با خاک گلدان بپوشانید. خاک را به آرامی در اطراف پایه گیاه فشرده کنید.
- گوجه‌فرنگی‌های خود را با یک کود متعادل و کم رهش کود دهید و فوراً به آنها آب دهید.
- اطمینان حاصل کنید که خاک کاملاً مرطوب است، اما خیس و غرقابی نیست.
- گلدان را در محلی قرار دهید که نور کامل و مستقیم خورشید را دریافت کند.
- گوجه فرنگی‌ها را هفته‌ای دو بار آبیاری کنید و از خیس شدن شاخ و برگ هنگام آبیاری جلوگیری کنید.
- گیاهان گلدانی سریعتر از گیاهانی که در باغ کاشته می‌شوند، خشک می‌شوند.
- از گلدان‌های سرامیکی، سفالی، چوبی یا پلاستیکی که دارای زهکشی خوبی هستند، استفاده کنید.
تفاوت میان بذر گوجه هیبرید و بذر گوجه معمولی
روش‌های ارتقاء عملکرد میوه‌دهی گوجه فرنگی
- خاک را برای زهکشی مناسب و رساندن مواد مغذی به گوجه فرنگی آماده کنید.
- هنگام کاشت بذر گوجه هیبریدی، پوسته تخم مرغ را به خاک حفره، اضافه کنید.
- بهتر است نهال‌های کامل شده را تا حد امکان عمیق بکارید.
- فضای مناسب برای رشد ایجاد کنید. گیاه گوجه فرنگی برای رشد به فضای کافی نیاز دارد.
- آبیاری را به صورت منظم و طبق دستورالعمل‌های تخصصی انجام دهید.
- بهتر است برای حفظ رطوبت و گرمای خاک، مالچ را در اطراف بوته گوجه اضافه کنید.
نحوه هرس کردن بوته گوجه هیبرید
- ساقه‌ها و برگ‌های جدید و ریزی که بین شاخه‌ها و ساقه‌های اصلی وجود دارند را حذف کنید.
- این کار به گردش هوای بیشتر کمک کرده و اجازه می‌دهد نور خورشید، بهتر به وسط گیاه بتابد.
- ساقه‌های اصلی را با ریسمان‌های نخی لطیف، یا رشته‌های نرم به پایه‌ها ببندید.
- همانطور که گیاه رشد می‌کند، برگ‌های پایینی را از ۲۰ سانتی‌متری پایین ساقه کوتاه کنید.
- در حذف برگ‌های فوقانی افراط نکنید تا نور خورشید سبب سوختگی میوه نشود.
- پای هر بوته را مالچ‌پاشی کنید تا علفهای هرز کمتری در این ناحیه رشد کنند.
رایج‌ترین بیماری‌های بذر گوجه فرنگی هیبریدی
پژمردگی انتهایی شکوفه
پژمردگی انتهایی شکوفه یا Blossom-End Rot ، یکی از بیماری‌های رایجی است که باعث ایجاد لکه‌های تیره و فرورفته در قسمت پایین شکوفه‌های گوجه فرنگی میشود. دلیل این بیماری، عدم تعادل کلسیم در گیاه، به دلیل آبیاری نامناسب است.
بلایت زودرس
بلایت زودرس یا Early Blight، بیماری قارچی است که باعث ریزش برگ‌ها به صورت تدریجی میشود. رطوبت زیاد، سبب این بیماری میشود. این بیماری با لکه‌های قهوه‌ای و سیاه، به قطر حدود ۱ سانتی‌متر، در برگ‌ها و ساقه‌های پایینی پیدا می‌شوند.
بلایت دیررس
بلایت دیررس یا Blight Late، بیماری قارچی است که باعث ایجاد لکه‌های خاکستری و کپک‌زده روی برگ و میوه میشود. این بیماری به دلیل رطوبت دائمی مداوم ایجاد میشود. برای درمان این بیماری هیچ راه حلی وجود ندارد و گیاه از بین می‌رود.
ویروس موزائیک
ویروس موزائیک Mosaic Virus، باعث ایجاد برگ‌های انحرافی میشود و سبب باریک‌شدن و پیچ خوردگی ساقه‌های جوان میشود. وجود برگ‌های خالدار زرد بر روی گیاه، شایعترین نشانه این بیماری است. برای مقابله باید گیاهان آلوده را از بین برد.
نکات مهم برای جلوگیری از بروز آفات و بیماری‌های بذر گوجه هیبرید
- انواع بذر گوجه فرنگی مقاوم به بیماری، مانند بذر گوجه هیبرید را برای کاشت انتخاب کنید.
- محصولات زراعی را حداقل هر سه سال یکبار در همان محل کاشت گوجه فرنگی بچرخانید.
- از کاشت سیب زمینی، فلفل و بادمجان در مکانی که قصد کاشت بذر گوجه دارید خودداری کنید.
- از زهکشی خوب خاک اطمینان حاصل کنید. همیشه در خاک کمپوست یا مواد آلی مخلوط کنید.
- آبیاری مداوم و بیش از حد باعث بیماری پوسیدگی انتهای شکوفه میشود.
- گیاهان آلوده را در سریع‌ترین زمان ممکن از بین ببرید.
- خاک آلوده را با پوشاندن آن با پلاستیک در گرم‌ترین فصل‌ها به مدت 6 تا 8 هفته باکتری‌زدایی کنید.
روش‌های مقابله با آفات گوجه فرنگی هیبرید
- در اولین مرحله لازم است تا گیاه گوجه فرنگی هیبرید را روزانه تحت نظر بگیرید و با دقت بررسی کنید.
- زیر برگ‌ها و میوه‌ها و نزدیک خاک را با دقت بررسی کنید تا مطمئن شوید از آفات و بیماری‌ها خبری نیست.
- در صورت وجود شته‌ها، گیاه را با یک جریان مناسب آب، با شلنگ اسپری ملایم کنید تا شته‌ها جدا شوند.
- حشرات بزرگ‌تری مانند کرم شاخ گوجهفرنگی را با دستکش جدا کرده و در یک سطل آب صابون ریخته و دور کنید.
- در صورت وجود حشرات و کرم‌ها، صابون حشره‌کش را مستقیماً روی حشره و روی گیاه بمالید.
- از روغن‌های مفید باغبانی یا اسپری‌های رقیق شده در آب برای حذف آفات موجود استفاده کنید.
- اسپری‌های روغنی، سوراخ‌های هوای محل تنفس حشره را مسدود می‌کند.
- اگر از حشره‌کش Sevin استفاده می‌کنید، ممکن است حشرات مفید را نیز از بین ببرید.
پرسش‌های متداول بذر گوجه هیبرید
توجه به یک سری از نکات مهم در هنگام خرید بذر هیبرید گوجه فرنگی سبب میشود تا اطمینان بیشتری از کاشت و داشت و برداشت در یک سال زراعی، نصیب کشاورزان شود. علاوه بر اهمیتی که قیمت بذر هیبرید گوجه فرنگی دارد، کیفیت و مرغوبیت بذر نیز بسیار تعیین کننده و حیاتی است. الزاما قیمت مناسب‌تر دلیل بر بهتر بودن بذر نیست و می‌بایست در هنگام انتخاب بهترین بذر گوجه هیبرید، به نکات زیر توجه شود:
- اندازه یکسان بذرها در بسته‌بندی
- داشتن شناسه معتبر از تولید کننده بذر
- وزین بودن بذر و داشتن رنگ روشن
- استفاده از برندهای معتبر و مطمئن
یک گوجهفرنگی هیبریدی، زمانی ایجاد میشود که متخصصان تولید بذر، عمداً، دو گونهی مختلف از یک گیاه را با گرده افشانی مصنوعی، بارور کرده و بذر حاصل از میوههای آن را استخراج میکنند. این بذرها هیبریدی یا فناوری شده هستند و دارای بهترین ویژگیهای هر یک از والدین خود میباشند. گرده افشانی مصنوعی یک فرآیند عمدی است که در گونههای مختلف یک گیاه برای دستیابی به نتیجه مطلوب، ایجاد میشود.
توصیه برای کاشت بذر گوجه هیبرید به جای نهال آن، بدین دلیل است که مقاومت بیشتری از رشد یک بذر برای گیاه ایجاد میشود و خطرات ناشی از شوک انتقال نهال به فضای بیرونی نیز برطرف میشود. همچنین کاشتن بذر گوجه فرنگی هیبریدی، مقرون به صرفه‌تر از تهیه نهال است. میوه‌دهی گوجه فرنگی هیبریدی 60 تا 100 روز طول می‌کشد.